اثر تنظیم کننده رشد سایکوسل بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی برنج درسطوح مختلف کود نیتروژن

به منظور بررسی تأثیر مقادیر کود نیتروژنه و تنظیم کننده ی رشد سایکوسل بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی برنج، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه ای در شهرستان صومعه سرای استان گیلان در سال زراعی 1392 انجام گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل مقادیر کود نیتروژنه در چهار سطح (صفر، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و تنظیم کننده ی رشد سایکوسل در چهار سطح (صفر، 0/8، 1/6 و 2/4لیتر در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که تمامی پارامترهای پر شدن دانه به طور معنی داری تحت تأثیر مقادیر کود نیتروژنه و سایکوسل قرار گرفتند. برای به دست آوردن پارامترهای پر شدن دانه از یک مدل خطی دوتکه ای استفاده شد. حداکثر وزن دانه (0/0354 گرم)، سرعت پر شدن دانه (0/0012 روز در گرم)، طول دوره¬ی مؤثر پر شدن دانه (32/70روز) و طول دوره پر شدن دانه (34/09 روز) در مقادیر بالای کود نیتروژنه و سایکوسل برآورد گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش سطح نیتروژن و سایکوسل طول سنبله، تعداد دانه در کل بوته، تعداد دانه در خوشه اصلی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، تعداد سنبلچه در واحد سطح افزایش یافت. با مصرف سایکوسل ارتفاع بوته کاهش پیدا کرد. بررسی روند تجمع ماده¬ی خشک کل در تمامی ترکیب¬های تیماری نشان داد که تا 31 روز پس از کاشت در تمامی ترکیب¬های تیماری روند مشابه بود و از 31 روز بعد از کاشت تا87 روز بعد از کاشت با سرعت زیادی افزایش یافت و 87 روز پس از کاشت تا زمان برداشت به دلیل افزایش میزان رقابت برای نور و دیگر منابع، سایه اندازی و پیری برگ ها کاهش یافت. روند مشابهی نیز در سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی به دست آمد. بر اساس نتایج به دست آمده مقادیر کود نیتروژنه و سایکوسل تأثیر معنی داری بر انتقال مجدد ماده ی خشک داشت. بیشترین میزان انتقال ماده ی خشک در حالت عدم مصرف نیتروژن و عدم محلول پاشی سایکوسل و کمترین آن در بالاترین مقدار کود نیتروژنه و عدم محلول پاشی سایکوسل مشاهده شد. بیشترین کارایی زراعی مصرف نیتروژن 6/66 کیلوگرم بر کیلوگرم به مصرف 100 کیلوگرم کود نیتروژنه در هکتار تعلق داشت. محلول پاشی با سایکوسل موجب افزایش کارایی زراعی مصرف نیتروژن گردید. بیشترین کارایی زراعی مصرف کود (8/28 کیلوگرم بر کیلوگرم) به محلول پاشی 2/4 لیتر در هکتار سایکوسل تعلق داشت. به منظور افزایش عملکرد دانه و اجزای عملکرد می¬توان پیشنهاد نمود محلول پاشی 2/4 لیتر در هکتار سایکوسل و مصرف 200 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه مناسب است ولی اگر هدف بهبود کارایی مصرف کود باشد مصرف 2/4 لیتر در هکتار سایکوسل و کاربرد 100 کیلوگرم کود نیتروژنه مناسب است.